Gehoord, gerepeteerd en herhaald, het ligt op ieders lippen: de betekenis van werk. We zweren erbij en toch is het moeilijk om te definiëren wat het echt voor ons betekent. Het is een open deur naar vooropgezette ideeën die het een nietszeggend containerbegrip maken… en dat is precies wat het is. Wat betekent het echt om zin te vinden op het werk? Is deze zoektocht echt uniek voor de jongere generatie?
Met de hulp van Anaïs Georgelin, oprichter en CEO van Somanyways
wilden we meer te weten komen.
Laten we een snelle berekening maken. Door acht uur per dag te werken, vijf dagen per week, zevenenveertig weken per jaar tot de leeftijd van 62 jaar – een pensioenleeftijd die steeds verder omlaag gaat – besteden we meer tijd aan geld verdienen dan aan leven. Dit lijkt misschien een beetje pessimistisch, maar het verklaart wel waarom we zo graag zin willen geven aan ons werkende leven.
Deze verschillende manieren om betekenis te geven aan werk
Je raadt het misschien al, maar de betekenis die we aan ons werk geven is veelzijdig. Het heeft verschillende vormen en kan zelfs evolueren. We hebben niet dezelfde ambities als we van school komen als we aan de vooravond van ons pensioen staan. Wat zijn de verschillende manieren om betekenis te geven? Anaïs Georgelin geeft ons een paar sleutels om deze zeer subjectieve relatie met werk te begrijpen.
Voor veel mensen betekent betekenis op het werk dat ze sociaal nuttig zijn. Sommige mensen vinden daarom betekenis in hun missie door te werken voor een bedrijf dat een positieve impact heeft op de maatschappij of de planeet. Maar iets doen voor de maatschappij, betrokken zijn, is niet de enige manier om betekenis te geven aan je professionele activiteit. Wat doet ons ‘s ochtends opstaan? Wat willen we met ons werk? Somanyways heeft deze zingevingskwestie getheoretiseerd en vijf typische werknemersprofielen geïdentificeerd.
Opwaartse mobiliteit of werk als middel voor sociale promotie
Dit profiel vertegenwoordigt de traditionele kijk op succes. Mensen in deze modus vinden betekenis omdat hun werk hen in staat stelt een bepaalde sociale positie in te nemen. Dit kan de vorm aannemen van een titel, een positie in het bedrijf, een bepaald salarisniveau, een prestigieus bedrijf, enz.
De “balans”-modus of werk als middel om in het levensonderhoud te voorzien
Werknemers in deze modus verwachten dat hun werk hen in staat stelt om in de eerste plaats te voorzien in hun primaire behoeften, eten en onderdak, en dat ze daarnaast nog andere bezigheden kunnen hebben. “Dit zijn mensen die waarschijnlijk een promotie afwijzen omdat ze niet te veel ruimte aan hun werk willen geven. Ze vinden het niet erg om minder te verdienen zolang ze maar kunnen genieten van hun leven buiten kantoor,” legt Anaïs Georgelin uit.
De “transformatie”-modus of werk als middel om de toekomst uit te vinden
Hij definieert werk als het opnieuw uitvinden van manieren om dingen te doen, dingen te verbeteren, te innoveren en te creëren, allemaal in dienst van het bedrijf. De belangrijkste motivatie voor mensen in deze modus is om met hun werk het bedrijf efficiënter te maken.
De “introspectie”-modus of werk als bron van persoonlijke voldoening
Werknemers in deze categorie zien werk als een middel tot persoonlijke voldoening, verrijking en ontwikkeling. “Als ze een passie of interesse hebben, willen ze die misschien in hun werk verwerken. Ze zijn op zoek naar een baan waarin ze hun individualiteit en hun verlangens kunnen uiten,” voegt Anaïs Georgelin toe.
De “impact”-modus of werk als hefboom voor sociaal nut
Wat de dagelijkse missie ook is, wat mensen met dit profiel drijft, is het doel van hun bedrijf. Deze werknemers zijn bereid om te accepteren dat ze iets doen wat hen minder interesseert, zolang hun bedrijf maar bijdraagt aan de maatschappij.
Is werk weer zin geven een generatiekwestie?
De zoektocht naar zingeving wordt vaak toegeschreven aan de jongere generaties, die meer belang lijken te hechten aan dit aspect van hun professionele activiteit. Toch is betekenis geven aan je werk niet echt een generatiekwestie. Ten eerste omdat iedereen, ongeacht zijn leeftijd, betekenis wil geven aan zijn werk, en deze betekenis gewoonweg een andere vorm aanneemt van individu tot individu. “Wat we zien is dat de relatie met werk nauwer verbonden is met sociale klasse en sociaal-educatieve achtergrond dan met leeftijd,” zegt Anaïs Georgelin.
Deze correlatie wordt weerspiegeld in de antwoorden op de Workoscope oriëntatietest, die een meerderheid van “introspectieve” profielen laat zien*. “Het doet ons denken aan de piramide van Maslow: als de basis er niet is, ga je niet op zoek naar de rest. Als we kijken naar jongeren die zijn afgestudeerd aan de grandes écoles en in zeer stedelijke gebieden wonen, dan zijn de modi “introspectie” en “impact” het meest vertegenwoordigd. Maar als je kijkt naar jongeren zonder diploma die op het platteland wonen, dan zijn het de ‘balans’ en ‘opstijging’ die overheersen”, analyseert de oprichter van Somanyways. Hij voegt eraan toe: “In Frankrijk hebben we het geluk in een ontwikkeld land te leven waar steeds meer mensen bovenaan de piramide van Maslow staan. Ze kunnen zichzelf dus de vraag naar zingeving stellen.
Nu we hebben vastgesteld dat zingeving niet noodzakelijk synoniem is met sociale impact en MVO-beleid, moeten we het vergelijken met het begrip betrokkenheid. Het is inderdaad gemakkelijk om de twee te verwarren en het is niet ongewoon om maatschappelijk nut te associëren met betrokkenheid en betrokkenheid met de vraag naar zingeving. Wat is dan het verschil tussen betekenis en toewijding? Volgens Anaïs Georgelin is zingeving een van de componenten van betrokkenheid. “Als we kijken naar wat betrokkenheid creëert, vinden we vijf woorden: vertrouwen, transparantie, congruentie (of authentiek zijn), betekenis en erkenning. Dat is de link die we leggen tussen betrokkenheid en betekenis,” legt ze uit.
*Maar dezeresultaten moeten nog bevestigd worden (slechts 19.270 mensen hebben de test al gedaan, waaronder 4.000 zeer recent).
